Μια νέα επιστημονική μελέτη δείχνει ότι ακόμη και η κατανάλωση ενός φλιτζανιού καφέ την ημέρα μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη δράση ορισμένων αντιβιοτικών.
Η διεθνής ερευνητική ομάδα εξέτασε πώς 94 διαφορετικές χημικές ουσίες επιδρούν στο βακτήριο Escherichia coli και διαπίστωσε ότι πολλές από αυτές τροποποιούν τα συστήματα που ρυθμίζουν τι εισέρχεται και τι εξέρχεται από τα βακτηριακά κύτταρα.
Περίπου το ένα τρίτο των ουσιών που αναλύθηκαν φάνηκε να επηρεάζει τη γονιδιακή δραστηριότητα που σχετίζεται με τη διαχείριση αυτής της κυκλοφορίας. Όμως, η καφεΐνη ξεχώρισε: μείωσε την ικανότητα του E. coli να απορροφά ορισμένα αντιβιοτικά, όπως η σιπροφλοξασίνη.
«Τα δεδομένα μας δείχνουν ότι διάφορες ουσίες μπορούν να επηρεάσουν με λεπτό αλλά συστηματικό τρόπο τη γονιδιακή ρύθμιση στα βακτήρια», δήλωσε ο μικροβιολόγος Christoph Binsfeld από το Πανεπιστήμιο του Würzburg στη Γερμανία.
Οι ερευνητές συνδέουν τα ευρήματα με την έννοια της λεγόμενης χαμηλού επιπέδου αντοχής στα αντιβιοτικά – δηλαδή όχι την πλήρη αντίσταση, αλλά μικρές μεταβολές στη λειτουργία των γονιδίων που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο τα μικρόβια ανταποκρίνονται στο περιβάλλον τους.
Μια πρωτεΐνη που ονομάζεται Rob φάνηκε να παίζει καθοριστικό ρόλο: συμμετείχε σε περίπου το ένα τρίτο των αλλαγών που κατέγραψαν οι επιστήμονες, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που προκλήθηκαν από την καφεΐνη. Όπως εξηγεί η βιολογική μηχανικός Ana Rita Brochado από το Πανεπιστήμιο του Tübingen, η καφεΐνη ενεργοποίησε μια αλυσιδωτή αντίδραση που κατέληξε σε μειωμένη πρόσληψη αντιβιοτικών από τα βακτήρια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η μελέτη έγινε σε εργαστηριακό περιβάλλον και δεν είναι ακόμη σαφές πόσο καφέ θα πρέπει να καταναλώσει ένας άνθρωπος ώστε να υπάρξει πραγματική επίδραση στη θεραπεία με αντιβιοτικά.
Επιπλέον, η ίδια επίδραση δεν παρατηρήθηκε στη Salmonella enterica, ένα βακτήριο συγγενές του E. coli, κάτι που δείχνει ότι το φαινόμενο πιθανόν περιορίζεται σε συγκεκριμένα είδη μικροοργανισμών.
Οι επιστήμονες τονίζουν ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να χαρτογραφηθούν οι βιολογικοί μηχανισμοί πίσω από αυτή τη διαδικασία, ώστε να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των θεραπειών.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό PLOS Biology.
