Γράφει Γκίκας Μαγιορκίνης, Ιατρός, Βιοπαθολόγος, Επίκουρος Καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ.
Μηνιγγίτιδα είναι η νόσος εξαιτίας φλεγμονής που προκαλείται στις μήνιγγες, δηλαδή στις μεμβράνες που περικλείουν και προστατεύουν τον εγκέφαλο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Η μηνιγγίτιδα μπορεί να προκληθεί από διάφορα παθογόνα που θα βρεθούν στις μήνιγγες και θα πολλαπλασιαστούν, όπως είναι οι ιοί και τα βακτήρια.
Την πιο δραματική εικόνα μηνιγγίτιδας προκαλούν συνήθως τα βακτήρια, με αιφνίδια έναρξη συμπτωμάτων και δραματική επιδείνωση της υγείας που μπορεί να εξελιχθεί εντός ωρών ακόμα και στον θάνατο. Βασικό αίτιο της κεραυνοβόλου μορφής της μηνιγγίτιδας είναι ο μηνιγγιτιδόκοκκος, αλλά και άλλα βακτήρια μπορούν να την προκαλέσουν όπως ο πνευμονιόκοκκος.
Ο μηνιγγιτιδόκοκκος είναι ένα μικρόβιο που βρίσκεται αποκλειστικά στον άνθρωπο και αποικίζει τον φάρυγγα σε φυσιολογικούς ανθρώπους σε ποσοστό που φθάνει και το 10% χωρίς να τους προκαλεί κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα. Με απλά λόγια ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού στην Ελλάδα που μπορεί να φτάνει και το 1 εκατομμύριο έχει στον φάρυγγά του μηνιγγιτιδόκοκκο χωρίς να έχει εκδηλώσει μηνιγγίτιδα. Σε ένα πολύ μικρό ποσοστό ωστόσο από τους ανθρώπους που το «κουβαλάνε» στον φάρυγγά τους θα βρει τρόπο να περάσει στις μήνιγγες και να προκαλέσει την μηνιγγίτιδα. Δεν γνωρίζουμε για ποιον λόγο συμβαίνει αυτό με ακρίβεια, ωστόσο υπάρχει προδιάθεση σε παιδιά και μεγάλους σε ηλικία ανθρώπους, σε ανοσοκατεσταλμένους, ενώ αναφέρεται και αυξημένη ευαισθησία σε ανθρώπους που καπνίζουν ή εκτίθενται σε παθητικό κάπνισμα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Η πρόληψη της νόσου συνίσταται στον έγκαιρο εμβολιασμό σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού και αφορά κυρίως παιδιά και άτομα υψηλού κινδύνου. Υπολογίζεται ότι για 1000 εμβολιασμούς προλαμβάνουμε μία περίπτωση βαριάς μηνιγγίτιδας. Σχετικά με τον εμβολιασμό, υπάρχουν 3 διαφορετικά εμβόλια μηνιγγίτιδας που προσφέρονται, το καθένα καλύπτει διαφορετικά στελέχη του μηνιγγιτιδοκόκκου, αλλά δεν υπάρχει 100% κάλυψη. Επίσης, τα εμβόλια δεν προσφέρουν εφ’όρου ζωής ανοσία αλλά καλύπτουν τις ομάδες υψηλού κινδύνου για το χρονικό διάστημα που βρίσκονται στον υψηλό κίνδυνο.
Σε περίπτωση κρούσματος μηνιγγίτιδας από μηνιγγιτιδόκοκκο προσφέρεται χημειοπροφύλαξη, δηλαδή η λήψη συνήθως ενός χαπιού αντιβιοτικού, στις στενές επαφές του κρούσματος με σκοπό να σταματήσει η αλυσίδα της μετάδοσης αλλά και να μειωθεί η πιθανότητα να εκδηλώσει κάποιος τη βαριά μορφή της νόσου.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
