Ένα νέο ντοκιμαντέρ του BBC Two, με τίτλο «Secrets of the Spy Whale», που αφορά τη διάσημη «φάλαινα κατάσκοπο» της Ρωσίας, έρχεται να ρίξει φως στις φήμες και τις θεωρίες.
Η ιστορία της φάλαινας μπελούγκα με το όνομα «Hvaldimir» (Χβάλντιμιρ), που θεωρείται από πολλούς ως κατάσκοπος της Ρωσίας, έχει προκαλέσει αίσθηση και έχει εντυπωσιάσει τόσο τις Αρχές όσο και το κοινό.
Η λευκή φάλαινα, που εμφανίστηκε για πρώτη φορά στις ακτές της Νορβηγίας το 2019 φορώντας ένα ειδικό λουρί, είχε τραβήξει την προσοχή των ειδικών, καθώς οι υποψίες ότι ανήκε στο ρωσικό στρατό κυριάρχησαν γρήγορα στα διεθνή μέσα ενημέρωσης.
Όμως, νέα πλάνα φέρνουν στο φως μια άλλη πτυχή της Hvaldimir. Σε συγκλονιστικό βίντεο που θα προβληθεί σήμερα στο ντοκιμαντέρ του BBC Two, «Secrets of the Spy Whale», η φάλαινα καταγράφεται να επιστρέφει το τηλέφωνο μιας γυναίκας που είχε πέσει στη θάλασσα, προκαλώντας έκπληξη και ενθουσιασμό σε όλους όσοι παρακολουθούσαν.
Η φάλαινα, με μια εντυπωσιακή κίνηση, πλησίασε το σκάφος όπου βρίσκονταν οι θαυμαστές της και, με το στόμα της, έδωσε το τηλέφωνο σε μια γυναίκα.
Οι έκπληκτες αντιδράσεις των ανθρώπων που παρακολουθούσαν αυτές τις στιγμές παρουσιάζονται στο ντοκιμαντέρ του BBC: «Είναι αλήθεια; Ω, Θεέ μου, είναι αλήθεια!»
Πώς προέκυψε το όνομα
Η Hvaldimir είχε τραβήξει τα βλέμματα για τις εντυπωσιακές εμφανίσεις της κατά μήκος της ακτής του Χάμερφεστ στη Νορβηγία, προκαλώντας έντονο ενδιαφέρον από ειδικούς και περιέργεια από το κοινό για το αν ήταν πράγματι μια «κατάσκοπος».
Οι ντόπιοι την είχαν βαφτίσει «Hvaldimir», συνδυάζοντας τη νορβηγική λέξη για φάλαινα (hval) και το όνομα του Ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ (mir) Πούτιν. Η φάλαινα φαινόταν να είναι εκπαιδευμένη και αρκετά φιλική, καθότι εξημερωμένη, ενώ είχε καταγραφεί να αναδύεται στην επιφάνεια του νερού, να τοποθετεί τη μύτη της σε διάφορους πιθανούς «στόχους» και να αλληλεπιδρά με τους ανθρώπους γύρω της, σαν να ήξερε τι έπρεπε να κάνει – κάτι που υποδήλωνε την εκπαίδευσή της.
Ειδικός απορρίπτει την εκδοχή της κατασκοπείας
Ωστόσο, η εκδοχή ότι η Hvaldimir ήταν κατάσκοπος της Ρωσίας ανατράπηκε από νέες αποκαλύψεις. Σύμφωνα με την Δρ. Olga Shpak, ειδική σε θαλάσσια θηλαστικά που εργάστηκε στη Ρωσία, το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι η φάλαινα είχε δραπετεύσει από μια ρωσική ναυτική βάση στην Αρκτική, καθώς ήταν «αποστάτης» και όχι κατασκόπος.
Παρά τις αρχικές υποψίες, η ειδικός εξήγησε ότι, ενώ η φάλαινα μπορεί να είχε κάποια σχέση με τις στρατιωτικές δυνάμεις, δεν θεωρεί ότι είχε εκπαιδευτεί για κατασκοπεία.
Σε νέες πληροφορίες που παρουσίασε το ντοκιμαντέρ, οι παραγωγοί ανέφεραν ότι η Hvaldimir ίσως εκπαιδευόταν ως «φύλακας φάλαινα» και όχι ως κατάσκοπος, καθώς φαίνεται να είχε εκπαιδευτεί να προστατεύει κλειστά ή στρατηγικά σημεία στην περιοχή της Αρκτικής, κάτι που θυμίζει τη στρατηγική της πρώην Σοβιετικής Ένωσης να χρησιμοποιεί θαλάσσια θηλαστικά για φύλαξη περιοχών.
Ομοιότητες με Αμερικανικό πρόγραμμα εκπαίδευσης θηλαστικών
Η περίπτωση της Hvaldimir θυμίζει ένα παλιό πρόγραμμα της Αμερικανικών ναυτικών δυνάμεων, όπου δελφίνια χρησιμοποιούνταν για ανίχνευση υποβρύχιων εισβολέων, κάτι που υιοθέτησε και η Σοβιετική Ένωση με το δικό της πρόγραμμα, χρησιμοποιώντας δελφίνια για την προστασία του στόλου στη Μαύρη Θάλασσα.
Η Shpak και οι συνεργάτες της, παρατηρώντας τη συμπεριφορά της Hvaldimir, παρατήρησαν ότι το θηλαστικό ζώο είχε παρουσιάσει ενδείξεις εκπαίδευσης για να προειδοποιήσει ή να ελέγξει υποβρύχιες «απειλές», μια συμπεριφορά που θα μπορούσε να εξηγήσει τη σχέση της με τον ρωσικό στρατό.
Ο θάνατός της
Η Hvaldimir βρέθηκε νεκρή τον Σεπτέμβριο του 2024 στον κόλπο Risavika, στη Νότια Νορβηγία. Αρχικά, υπήρξαν φήμες ότι είχε πυροβοληθεί, όμως, η νεκροψία έδειξε ότι ο θάνατός τη προήλθε από ένα ξύλο που είχε κολλήσει στο στόμα της και δεν υπήρχαν ενδείξεις ότι είχε πυροβοληθεί.
Οι εξετάσεις επίσης έδειξαν ότι οι τραυματισμοί του ήταν επιφανειακοί, χωρίς ενδείξεις δολοφονίας.
Η ιστορία της φάλαινας μπελούγκα παραμένει ένα μεγάλο μυστήριο, ενώ το νέο ντοκιμαντέρ του BBC Two, «Secrets of the Spy Whale» προσφέρει ακόμα περισσότερες πληροφορίες για το τι μπορεί να συνέβαινε πραγματικά με την εκπαίδευση και τον ρόλο της.
