Η ιδέα ενός Ρωμαίου μονομάχου που τα βάζει με ένα λιοντάρι σε αρένα μπορεί να φαίνεται… χολιγουντιανό ωστόσο ήταν κάτι πέρα για πέρα αληθινό πριν από 2.000 χρόνια στη Ρώμη.
Μάλιστα, βρέθηκαν αποδείξεις σε έναν σκελετό σε ρωμαϊκό νεκροταφείο στο Γιορκ παρείχαν τα πρώτα αρχαιολογικά στοιχεία μιας επικής μάχης μεταξύ ενός μονομάχου και ενός λιονταριού.
Ο εν λόγω μαχητής ήταν άνδρας, ηλικίας μεταξύ 26 και 35 ετών, με ισχυρή σωματική διάπλαση και αρκετά επουλωμένα τραύματα.
Η πιο αξιοσημείωτη παρατήρηση ήταν αυτό που φαινόταν να είναι μια πληγή από δάγκωμα που βρέθηκε στο οστό του ισχίου του.
Η Malin Holst, λέκτορας Οστεοαρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του York, δήλωσε: «Τα σημάδια δαγκώματος έγιναν πιθανότατα από ένα λιοντάρι, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι οι σκελετοί που θάφτηκαν στο νεκροταφείο ήταν μονομάχοι, και όχι στρατιώτες ή σκλάβοι, όπως αρχικά θεωρήθηκε.
«Αποτελούν την πρώτη οστεολογική επιβεβαίωση της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης με μεγάλα σαρκοφάγα ζώα σε περιβάλλον μάχης ή ψυχαγωγίας στον ρωμαϊκό κόσμο».
Δυστυχώς, φαίνεται ότι η πληγή δεν επουλώθηκε ποτέ – και είναι πιθανό να ήταν η αιτία του θανάτου του, δήλωσαν οι ειδικοί.
Ο σκελετός ανασύρθηκε από ένα από τα καλύτερα διατηρημένα νεκροταφεία μονομάχων στον κόσμο, το Driffield Terrace, το 2010.
Εκεί, οι ερευνητές εξέτασαν τα λείψανα 82 καλοφτιαγμένων νεαρών ανδρών.
Τότε, μπορούσαν να διακρίνουν από το σμάλτο των δοντιών τη μεγάλη ποικιλία των ρωμαϊκών επαρχιών από όλο τον κόσμο από τις οποίες προέρχονταν οι σκελετοί.
Ο εν λόγω μονομάχος ήταν θαμμένος σε έναν τάφο με άλλους δύο και επικαλυμμένο με οστά αλόγου.
Στη ζωή του, φαίνεται ότι είχε κάποια προβλήματα με τη σπονδυλική του στήλη που μπορεί να προκλήθηκαν από υπερφόρτωση της πλάτης του, φλεγμονή στον πνεύμονα και στον μηρό, καθώς και υποσιτισμό ως παιδί.
Για να καταλάβουν ποιο ακριβώς ζώο είχε προκαλέσει το θανατηφόρο δάγκωμα, οι ειδικοί το συνέκριναν με δείγματα από ζωολογικό κήπο.
Εκεί, επιβεβαίωσαν την ταύτιση με ένα λιοντάρι.
Ενώ το δάγκωμα αποδείχθηκε θανατηφόρο, πιστεύεται ότι το άτομο αποκεφαλίστηκε μετά το θάνατο, κάτι που φαίνεται ότι αποτελούσε τελετουργικό για κάποιους κατά τη ρωμαϊκή περίοδο.
Η ανάλυση του σκελετού δείχνει ότι πρόκειται για Bestarius, έναν ρόλο μονομάχου που αναλάμβαναν εθελοντές ή σκλάβοι.
Ο καθηγητής Tim Thompson, από το Πανεπιστήμιο Maynooth της Ιρλανδίας, δήλωσε: «Για χρόνια, η κατανόησή μας για τις ρωμαϊκές μονομαχίες και τα θεάματα με ζώα βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό σε ιστορικά κείμενα και καλλιτεχνικές απεικονίσεις.
«Η ανακάλυψη αυτή παρέχει την πρώτη άμεση, φυσική απόδειξη ότι τέτοιες εκδηλώσεις έλαβαν χώρα την περίοδο αυτή, αναδιαμορφώνοντας την αντίληψή μας για τη ρωμαϊκή κουλτούρα ψυχαγωγίας στην περιοχή».
Η ομάδα δήλωσε ότι οι άνθρωποι έχουν συχνά μια νοητική εικόνα αυτών των αγώνων που λαμβάνουν χώρα μέσα στο μεγαλοπρεπές περιβάλλον του Κολοσσαίου στη Ρώμη, αλλά τα ευρήματά τους δείχνουν ότι αυτές οι αθλητικές εκδηλώσεις είχαν μεγάλη εμβέλεια πολύ πέρα από το κέντρο των κεντρικών ρωμαϊκών εδαφών.
‘Ένα αμφιθέατρο πιθανότατα υπήρχε στη ρωμαϊκή Υόρκη, αλλά αυτό δεν έχει ακόμη ανακαλυφθεί’, πρόσθεσε η κ. Holst.
Η Υόρκη φαίνεται ότι διοργάνωνε εκδηλώσεις σε αρένες μονομάχων μέχρι και τον τέταρτο αιώνα μ.Χ., ίσως λόγω του γεγονότος ότι υπήρχαν πολλοί ανώτεροι στρατηγοί και πολιτικοί που κατείχαν αξιώματα στην πόλη.
Μεταξύ αυτών ήταν και ο Κωνσταντίνος, ο οποίος αυτοδιορίστηκε αυτοκράτορας εκεί το 306 μ.Χ.
Η παρουσία διακεκριμένων Ρωμαίων ηγετών στην Υόρκη θα σήμαινε ότι απαιτούσαν μια πλούσια κοινωνική ζωή, οπότε δεν αποτελεί έκπληξη το να βλέπουμε στοιχεία για εκδηλώσεις μονομάχων, καθώς και ένα τόσο εκτεταμένο χώρο ταφής τους, δήλωσαν οι ερευνητές.
Ωστόσο, είναι ενδιαφέρον να επιβεβαιωθεί η παρουσία ζώων τόσο μεγάλου μεγέθους όσο ένα λιοντάρι σε αυτές τις τοποθεσίες, και όχι μόνο αγριογούρουνα και ελάφια, πρόσθεσαν.
Οι ιδιοκτήτες των μονομάχων δεν θα ήθελαν να πεθάνουν, καθώς ήταν ακριβοί «αθλητές» – όχι πολύ διαφορετικοί από τους ποδοσφαιριστές σήμερα.
Ως εκ τούτου, ήθελαν να νικήσουν και να είναι σε θέση να αγωνιστούν ξανά.
Ο David Jennings, Διευθύνων Σύμβουλος της York Archaeology, δήλωσε: «Αυτή η τελευταία έρευνα μας δίνει μια αξιοσημείωτη εικόνα της ζωής – και του θανάτου – του συγκεκριμένου ατόμου, και προσθέτει τόσο σε προηγούμενες όσο και σε συνεχιζόμενες έρευνες γονιδιώματος σχετικά με την προέλευση ορισμένων από τους άνδρες που είναι θαμμένοι στο συγκεκριμένο ρωμαϊκό νεκροταφείο.
«Μπορεί να μην μάθουμε ποτέ τι έφερε αυτόν τον άνδρα στην αρένα όπου πιστεύουμε ότι μπορεί να αγωνιζόταν για την ψυχαγωγία των άλλων, αλλά είναι αξιοσημείωτο ότι τα πρώτα οστεοαρχαιολογικά στοιχεία για αυτό το είδος μονομαχίας βρέθηκαν τόσο μακριά από το Κολοσσαίο της Ρώμης, το οποίο θα ήταν το στάδιο Wembley της μάχης του κλασικού κόσμου».
Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Plos One .
