Ρεπορτάζ – Επιμέλεια: Αντώνης Ζήβας
Η ανησυχία για πιθανή στρατιωτική σύγκρουση ανάμεσα στη Ρωσία και το ΝΑΤΟ επανέρχεται επιτακτικά στην ατζέντα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και στρατιωτικοί αναλυτές προειδοποιούν ότι η Μόσχα θα μπορούσε να στοχεύσει μια χώρα της Συμμαχίας πριν από το τέλος της δεκαετίας, ίσως και εντός των επόμενων 24 μηνών. Η τοποθέτηση που συζητείται περισσότερο αυτές τις ημέρες προέρχεται από τον Γερμανό υπουργό Άμυνας Μπόρις Πιστόριους, ο οποίος δήλωσε στη Frankfurter Allgemeine Zeitung ότι η Ευρώπη ενδέχεται να έχει ήδη ζήσει «το τελευταίο της ήρεμο καλοκαίρι» και ότι ο πόλεμος θα μπορούσε να ξεκινήσει νωρίτερα από το 2029.
Σύμφωνα με τον Πιστόριους, ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν προσπαθεί καν να κρύψει τις «νεοϊμπεριαλιστικές του βλέψεις», οι οποίες, όπως είπε, δεν αφήνουν περιθώρια για αυταπάτες σχετικά με το πώς αντιμετωπίζει την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Την άποψη αυτή ενισχύει και ο πρώην αναπληρωτής διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, στρατηγός Ρίτσαρντ Σίρεφ, ο οποίος προειδοποιεί ότι οι χώρες της Βαλτικής θα μπορούσαν να δεχθούν μια εκτεταμένη ρωσική επίθεση ήδη από το 2027. Παρόμοιες εκτιμήσεις έχουν εκφράσει και οι υπηρεσίες πληροφοριών της Δανίας.
Πολωνία: Ανησυχία για δολιοφθορές και κυβερνοεπιθέσεις
Η πολωνική ηγεσία μιλά πλέον ξεκάθαρα για μια «προπολεμική περίοδο». Ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου, στρατηγός Βίσλαβ Κούκουλα, επεσήμανε ότι οι πολλαπλές κυβερνοεπιθέσεις και τα περιστατικά δολιοφθοράς που πλήττουν κρίσιμες υποδομές δεν αποτελούν μεμονωμένα γεγονότα, αλλά εντάσσονται σε ένα συγκροτημένο σχέδιο αποσταθεροποίησης της χώρας. Η ανησυχία εντάθηκε μετά τις εκρήξεις και τις ζημιές στη σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει τη Βαρσοβία με το Λούμπλιν — διάδρομος κομβικός για τη μεταφορά βοήθειας στην Ουκρανία.
Το σαμποτάζ σημειώθηκε κοντά στο Μίκα, όταν ένα τρένο με δύο επιβάτες και μέλη του προσωπικού αναγκάστηκε να σταματήσει λόγω ζημιών σε ηλεκτρικά καλώδια. Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ έκανε λόγο για «πρωτοφανή δολιοφθορά», ενώ το υπουργείο Εσωτερικών υποστήριξε ότι υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις πως πίσω από τα περιστατικά βρίσκονται ξένες μυστικές υπηρεσίες. Ο εκπρόσωπος ασφαλείας της Πολωνίας, Γιάτσεκ Ντομπρζίνσκι, δήλωσε λίγες ώρες αργότερα ότι όλα συγκλίνουν στο ότι ρωσικά δίκτυα πληροφοριών έχουν άμεση εμπλοκή.
Ένα δεύτερο περιστατικό συνέβη σε τρένο που εκτελούσε το δρομολόγιο Σβινούιστσιε–Ρεσζόφ. Οι ζημιές στα εναέρια καλώδια ανάγκασαν τους μηχανοδηγούς να διακόψουν την πορεία του περίπου 50 χιλιόμετρα πριν από το Λούμπλιν. Στο τρένο ταξίδευαν 475 επιβάτες, χωρίς να υπάρξει κανένας τραυματισμός.
Τα σχόλια του στρατηγού Κούκουλα έρχονται στη σκιά προειδοποιήσεων και από τις ΗΠΑ. Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ ζήτησε άμεση επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων στους εξοπλισμούς και υιοθέτηση τακτικών προμήθειας προσαρμοσμένων σε συνθήκες πολέμου. Ο Κούκουλα υπογράμμισε ότι η ιστορία του 1939 και του 1981 «θυμίζει τι συμβαίνει όταν μια χώρα καθυστερεί να ενισχύσει την αποτροπή της».
Ρωσία: «Εμείς δεν σχεδιάζουμε επίθεση — αλλά θα απαντήσουμε»
Η Μόσχα από την πλευρά της απορρίπτει όλες τις κατηγορίες περί επιθετικής στάσης. Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, απάντησε ότι οι δυτικές δηλώσεις αποτελούν «μια συντονισμένη καμπάνια προετοιμασίας της κοινής γνώμης για σύγκρουση» και υποστήριξε ότι το ΝΑΤΟ είναι εκείνο που συσσωρεύει δυνάμεις στα ρωσικά σύνορα. Επανέλαβε πάντως ότι οποιαδήποτε επίθεση κατά της Ρωσίας θα αντιμετωπιστεί «με όλα τα διαθέσιμα μέσα». Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, πρόσθεσε ότι η Ρωσία «δεν επιδιώκει αντιπαράθεση», αλλά θα προστατεύσει τα συμφέροντά της.
Η Βαλτική ως πιθανό επίκεντρο σύγκρουσης
Ανεξάρτητοι στρατιωτικοί αναλυτές συνεχίζουν να επισημαίνουν τον διάδρομο Σουβάλκι —την στενή λωρίδα γης ανάμεσα στη Λευκορωσία και τον ρωσικό θύλακα Καλίνινγκραντ— ως την περιοχή μέγιστου κινδύνου. Η κατάληψή του θα μπορούσε να αποκόψει τις Βαλτικές χώρες από την υπόλοιπη Ευρώπη, δυσχεραίνοντας οποιαδήποτε απόπειρα ενίσχυσης τους από το ΝΑΤΟ. Ο ειδικός Σεργκέι Άουσλεντερ τόνισε ότι η Ρωσία θα μπορούσε να επιχειρήσει μια «γρήγορη, περιορισμένη επιχείρηση» για να ενισχύσει τη θέση της σε μελλοντικές διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία.
Παράλληλα, άλλοι αναλυτές υπενθυμίζουν ότι περίπου 850.000 άνθρωποι ρωσικής καταγωγής κατοικούν στη Λετονία, τη Λιθουανία και την Εσθονία, ανεβάζοντας τον κίνδυνο η Μόσχα να επικαλεστεί προστασία μειονοτήτων ως πρόσχημα για επέμβαση.
Ωστόσο, ο Λιθουανός απόστρατος ταγματάρχης Ντάριους Ανταναΐτις θεωρεί ότι ένας τέτοιος πόλεμος θα ήταν ιδιαίτερα περίπλοκος για τη Μόσχα, εξαιτίας της ένταξης Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Με τη Βαλτική Θάλασσα να λειτουργεί πλέον σαν «νατοϊκή λίμνη», είπε, ο ρωσικός στόλος θα δυσκολευόταν να επιχειρήσει χωρίς να εμπλακεί σε μάχη ήδη από τον Κόλπο της Φινλανδίας.
Συναγερμός στη Ρουμανία από ρωσική επίθεση σε δεξαμενόπλοιο
Επιπλέον ένταση προκάλεσε ρωσική επίθεση που έπληξε πλοίο μεταφοράς LNG, προκαλώντας φωτιά και αναγκάζοντας τις αρχές να εκκενώσουν χωριό στην περιοχή Τούλτσεα. Περίπου 50 κάτοικοι, μαζί με τα ζώα τους, απομακρύνθηκαν για προληπτικούς λόγους. Κατά τις ρουμανικές αρχές, ελήφθησαν έκτακτα μέτρα ώστε να αποτραπούν περαιτέρω κίνδυνοι. Ο Ουκρανός υφυπουργός Εξωτερικών Άντριι Σίμπιχα σχολίασε ότι οι ρωσικές επιθέσεις πλέον «ξεπερνούν τα σύνορα της Ουκρανίας», ζητώντας από τους συμμάχους να ενισχύσουν την πίεση προς τη Μόσχα.
Ο πρώην υπουργός ασφαλείας των Βρετανών Συντηρητικών, Τομ Στίμεχατ, δημοσιοποιώντας το σχετικό βίντεο, υποστήριξε ότι η Ρωσία «επεκτείνει τον πόλεμο πέρα από την Ουκρανία» για να αποδυναμώσει την ευρωπαϊκή αντίδραση.
Ο πυρηνοκίνητος πύραυλος Burevestnik και οι νέες ρωσικές δυνατότητες
Σε όλα αυτά προστίθεται και η αξιολόγηση ενός άκρως απόρρητου εγγράφου του ΝΑΤΟ, το οποίο αναφέρει ότι η Ρωσία ολοκλήρωσε την ανάπτυξη του πυρηνοκίνητου πυραύλου Burevestnik — γνωστού στη Συμμαχία ως Skyfall. Το όπλο αυτό, σύμφωνα με το έγγραφο, διαθέτει θεωρητικά απεριόριστο βεληνεκές χάρη στον πυρηνικό αντιδραστήρα του, μπορεί να παραμείνει για μεγάλα χρονικά διαστήματα στον αέρα, να αλλάζει πορεία και να χτυπά στόχους από μη αναμενόμενες κατευθύνσεις.
Το ΝΑΤΟ προειδοποιεί ότι η «εξαιρετική ευελιξία και ακτίνα δράσης» του συστήματος θα δυσκολέψουν ιδιαίτερα την ανίχνευση και την αναχαίτισή του. Ωστόσο, ορισμένοι ειδικοί σημειώνουν ότι επειδή δεν κινείται με υπερηχητικές ταχύτητες, γίνεται πιο ευάλωτος όσο παραμένει στον αέρα.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί και ο νέος ρωσικός πύραυλος μεσαίου βεληνεκούς SS-X-28 Oreshnik, ο οποίος δοκιμάστηκε για πρώτη φορά στην Ουκρανία το 2024. Το βεληνεκές του —έως και 5.500 χιλιόμετρα— καθώς και η δυνατότητα να φέρει διαφορετικού τύπου κεφαλές, συμπεριλαμβανομένων πυρηνικών, θεωρούνται σοβαρή πρόκληση για την ασφάλεια της Ευρώπης.
Με πληροφορίες από: Euronews
