Η φετινή Art Athina 2025, που φιλοξενείται στο Ζάππειο Μέγαρο από τις 18 έως τις 22 Σεπτεμβρίου, αποτελεί για ακόμη μία φορά τον «καθρέφτη» της σύγχρονης ελληνικής εικαστικής δημιουργίας.
Της: Έπης Τρίμη
Ανάμεσα στις σημαντικές παρουσίες ξεχώρισε εκείνη του ταλαντούχου Σπύρου Λύτρα, ο οποίος συμμετείχε για 17η συνεχόμενη χρονιά, επιβεβαιώνοντας τη σταθερή σχέση του με τον κορυφαίο αυτό θεσμό τέχνης. Ο Σπύρος Λύτρας δεν είναι απλώς ένας καλλιτέχνης που εκθέτει, είναι μια σταθερή παρουσία που έχει μάθει να συνομιλεί με το κοινό του, μέσα από πίνακες που μοιάζουν με εσωτερικές εξομολογήσεις.
Με ιδιαίτερη χαρά, ο Σπύρος Λύτρας παρουσίασε φέτος έργα του μέσα από δύο γκαλερί την EPsilon Art Gallery από το Λουτράκι (Booth L32) και τη Mataroa Gallery από την Αθήνα (Booth L28). Η διπλή αυτή παρουσία δεν είναι απλώς ένδειξη αναγνώρισης, αλλά και σημάδι του πώς το έργο του Σπύρου Λύτρα καταφέρνει να γοητεύει διαφορετικά κοινά, με την ίδια δύναμη και συνέπεια.
Τα έργα του Σπύρου Λύτρα έχουν πάντα κάτι το μυστηριακό. Σε πρώτο επίπεδο, μαγνητίζουν με την αισθητική τους. Δυνατά χρώματα, έντονα κοντράστ, συνθέσεις που αιχμαλωτίζουν το βλέμμα. Όμως η αληθινή τους δύναμη βρίσκεται αλλού. Στο βάθος των μορφών, στα βλέμματα που δεν είναι ποτέ ουδέτερα, στα πουλιά που μοιάζουν να αιωρούνται μεταξύ συμβολισμού και ονείρου, στις φυλλωσιές και τα άνθη που γίνονται κομμάτι μιας αλληγορίας για τη ζωή και τον άνθρωπο. Ο Σπύρος Λύτρας δεν δημιουργεί απλά όμορφες εικόνες, δημιουργεί ιστορίες που σε προκαλούν να τις αποκωδικοποιήσεις.
Περπατώντας ανάμεσα στα έργα της Art Athina, είναι εύκολο να χαθείς στον θόρυβο των χρωμάτων και των μορφών. Όμως μπροστά στους πίνακες του Σπύρου Λύτρα, το βήμα σταματά αυθόρμητα. Εκεί δεν συναντάς απλώς την επιφάνεια μιας εικόνας, βρίσκεσαι αντιμέτωπος με έναν ολόκληρο κόσμο εσωτερικότητας. Οι μορφές του Σπύρου Λύτρα δεν κοιτούν απλά τον θεατή. Σε μαγνητίζουν και σε καλούν να σταθείς και να αφουγκραστείς τις σιωπές τους.
Ο Σπύρος Λύτρας έχει καταφέρει να διαμορφώσει το δικό του ύφος που ισορροπεί ανάμεσα στο πραγματικό και το ονειρικό. Χρησιμοποιεί τα χρώματα όχι απλώς για να αποδώσει σχήματα, αλλά για να χτίσει ατμόσφαιρες. Το έντονο κίτρινο, το βαθύ πράσινο, το σκούρο μπλε αποτυπώνονται μέσα από γεωμετρικά σχήματα και διπλά πρόσωπα. Ο πίνακας που ξεχωρίζει στην έκθεση Art Athina 2025,έχει ως φόντο πουλιά που δεν είναι απλώς διακοσμητικά στοιχεία, αλλά αγγελιοφόροι νοημάτων ενώ τα πρόσωπα δεν είναι απλές φιγούρες, αλλά καθρέφτες συναισθημάτων.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Σπύρος Λύτρας έχει καταξιωθεί με συμμετοχές σε δεκάδες ομαδικές και ατομικές εκθέσεις, ενώ έργα του κοσμούν ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές. Η συνέπειά του, η αφοσίωσή του στη ζωγραφική και η αυθεντικότητα της καλλιτεχνικής του «φωνής» τον καθιστούν έναν από τους πιο σημαντικούς εικαστικούς της γενιάς του.
Στην Art Athina 2025, ο Σπύρος Λύτρας απέδειξε για ακόμη μία φορά ότι η τέχνη δεν χρειάζεται εντυπωσιασμούς για να συγκινήσει. Με ειλικρίνεια και καθαρότητα, με χρώματα που ακουμπούν βαθιά στην ψυχή και μορφές που στέκουν σαν ζωντανές εξομολογήσεις, ο Σπύρος Λύτρας μας χάρισε την πιο πολύτιμη εμπειρία, εκείνη της σιωπής που μιλάει πιο δυνατά από κάθε κραυγή.
Η φετινή Art Athina ήταν για τον Σπύρο Λύτρα ακόμη ένα κεφάλαιο σε αυτή τη σταθερή του πορεία. Με την παρουσία του κατάφερε να συγκινήσει και να κερδίσει το ενδιαφέρον επισκεπτών, καλλιτεχνών και ανθρώπων του πολιτισμού που βρέθηκαν στο Ζάππειο. Ανάμεσα σε εκείνους που τον τίμησαν με την παρουσία τους και τον συνεχάρησαν από κοντά ήταν η καταξιωμένη ηθοποιός και σκηνοθέτις Κάρμεν Ρουγγέρη, καθώς και η κόρη της, ηθοποιός, σκηνοθέτις και συγγραφέας Χριστίνα Κουλουμπή.
Η παρουσία τους υπογράμμισε πώς η τέχνη του Σπύρου Λύτρα ξεπερνά τα όρια του εικαστικού κόσμου και αγγίζει ανθρώπους του θεάτρου, της λογοτεχνίας και της ευρύτερης πολιτιστικής δημιουργίας.
Έτσι, η Art Athina 2025 δεν ήταν απλώς ακόμη μία έκθεση για τον Σπύρο Λύτρα. Ήταν μια ακόμη απόδειξη ότι η ζωγραφική του παραμένει ζωντανή, ουσιαστική και βαθιά συγκινητική.