Δύο εκπαιδευμένα σκυλιά, ο Μπάμπερ (γκόλντεν ριτρίβερ) και ο Πίνατ (μαύρο λαμπραντόρ), αναδεικνύονται σε πολύτιμους «ιατρικούς ανιχνευτές» της νόσου Πάρκινσον, αφού μπορούν να αναγνωρίζουν με ακρίβεια έως και 98% τη νόσο μέσω της όσφρησης, πολύ πριν την εμφάνιση συμπτωμάτων.
Τα εντυπωσιακά αυτά αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό The Journal of Parkinson’s Disease και προέρχονται από κοινή έρευνα των Πανεπιστημίων του Μπρίστολ και του Μάντσεστερ σε συνεργασία με τον φιλανθρωπικό οργανισμό Medical Detection Dogs.
Προς μια νέα εποχή έγκαιρης διάγνωσης
Τα ευρήματα αυτά ανοίγουν τον δρόμο για τη δημιουργία μιας ανώδυνης, μη επεμβατικής μεθόδου έγκαιρης διάγνωσης. Χάρη στη δυνατότητα εντοπισμού συγκεκριμένων βιοδεικτών μέσω της οσμής του δέρματος, υπάρχει πλέον ελπίδα για παρέμβαση σε πολύ πρώιμα στάδια της Πάρκινσον, κάτι που μπορεί να επιβραδύνει σημαντικά την εξέλιξή της.
Η εκπαίδευση των τετράποδων «διαγνωστών»
Οι Μπάμπερ και Πίνατ εκπαιδεύτηκαν επί εβδομάδες χρησιμοποιώντας πάνω από 200 δείγματα σμήγματος, προερχόμενα από άτομα με Πάρκινσον καθώς και από υγιείς εθελοντές. Η διαδικασία βασίστηκε σε θετική ενίσχυση: τα σκυλιά ανταμείβονταν κάθε φορά που εντόπιζαν σωστά ένα θετικό δείγμα ή αγνοούσαν ένα αρνητικό.
Σε διπλή-τυφλή κλινική δοκιμή — όπου ούτε οι ερευνητές ούτε τα σκυλιά γνώριζαν εκ των προτέρων τη «σωστή» απάντηση — καταγράφηκαν εντυπωσιακά αποτελέσματα: 80% ευαισθησία (επιτυχής εντοπισμός αληθινών κρουσμάτων) και 98% ειδικότητα (σωστή αναγνώριση υγιών περιπτώσεων). Επιπλέον, οι σκύλοι κατάφεραν να εντοπίσουν τη νόσο ακόμη και σε δείγματα ασθενών με συνοδά νοσήματα.
Ένα «αόρατο» προβάδισμα 20 ετών
Η διευθύνουσα σύμβουλος του Medical Detection Dogs, Δρ. Κλερ Γκεστ, εξηγεί:
«Δεν διαθέτουμε ακόμη ένα τεστ για την πρώιμη διάγνωση της Πάρκινσον, παρόλο που τα πρώτα βιολογικά σημάδια μπορεί να ξεκινήσουν έως και 20 χρόνια πριν την κλινική επιβεβαίωση. Η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστική για την αποτελεσματική παρέμβαση».
Η οσμή ως βιοδείκτης
Η βασική συγγραφέας της μελέτης, Δρ. Νίκολα Ρούνεϊ από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, τονίζει τη σημασία της «οσφρητικής υπογραφής» της νόσου: «Οι σκύλοι μας απέδειξαν ότι οι ασθενείς με Πάρκινσον έχουν μια διακριτή οσμική υπογραφή. Η μελέτη δείχνει πως μπορούμε να εξελίξουμε μια μέθοδο γρήγορη, ακριβή και οικονομική, με στόχο την έγκαιρη αναγνώριση των ασθενών».
Αυτό το ερευνητικό επίτευγμα όχι μόνο αναδεικνύει τις μοναδικές ικανότητες των σκύλων, αλλά φέρνει πιο κοντά την προοπτική για μια επαναστατική προσέγγιση στη διάγνωση μιας από τις πλέον ύπουλες νευροεκφυλιστικές ασθένειες της εποχής μας.