Μικρός λαός και πολεμά δίχως σπαθιά και βόλια
για όλου του κόσμου το ψωμί, το φως και το τραγούδι.
Κάτω απ’ τη γλώσσα του κρατεί τους βόγκους και τα ζήτω
κι αν κάνει πως τα τραγουδεί ραγίζουν τα λιθάρια.
Γιάννης Ρίτσος
Σε κάθε μεγάλη στροφή της Ιστορίας, δεν ήταν ποτέ οι «έμπειροι» διαχειριστές ή οι κομματικοί τακτικιστές που έφεραν την αλλαγή. Ήταν οι απλοί άνθρωποι, οι πολίτες, εκείνοι που μια μέρα αποφάσισαν ότι δεν τους αρκεί πια να βλέπουν, να μουρμουρίζουν, να περιμένουν. Εκείνοι που, με ή χωρίς μέσα, με ή χωρίς ελπίδα, έσπασαν τη σιωπή και πήραν τη ζωή στα χέρια τους.
Όμως σήμερα, στη χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία, ο μέσος πολίτης είναι σε νάρκωση.
Ένας θεατής της ίδιας του της ιστορίας, καθηλωμένος μπροστά από μια οθόνη, τρομαγμένος, ειρωνικός, απογοητευμένος — και, τελικά, ακίνδυνος.
Μα η Δημοκρατία δεν ζει από την απάθεια. Ζει από τη φλόγα.
Η αδιαφορία είναι επιλογή και συνειδητή συνενοχή
Ο πιο επικίνδυνος εχθρός της δημοκρατίας σήμερα δεν είναι κάποιος δικτάτορας.
Είναι ο πολίτης που λέει “δεν αλλάζει τίποτα” και γυρνά απ’ την άλλη.
Είναι η αυτολύπηση μεταμφιεσμένη σε ρεαλισμό.
Ας το πούμε ξεκάθαρα:
Όταν δεν συμμετέχεις, όταν δεν διεκδικείς, τότε στηρίζεις – με τη σιωπή σου – ό,τι χειρότερο.
Ο θρόνος των ελίτ δεν στηρίζεται στην ισχύ τους. Στηρίζεται στην απουσία μας.
«Δεν υπάρχει κανένας καλύτερος»: Το πιο βολικό ψέμα
Η πιο κοινή, αυτοκαταστροφική φράση της ελληνικής κοινωνίας:
«Δεν υπάρχει κανένας καλύτερος».
Είναι ένα άλλοθι για τη νωθρότητα, ένα εύκολο χειρόφρενο για τη συνείδηση.
Τη λένε όλοι, λες και έψαξαν στ’ αλήθεια. Λες και έδωσαν ποτέ ευκαιρία σε κάποιον νέο. Λες και δεν είναι οι ίδιοι που στηρίζουν ξανά και ξανά τους ίδιους.
Αν δε δοκιμάσεις άλλους δρόμους, μην λες ότι όλοι οι δρόμοι είναι ίδιοι.
Αν δεν ανοίξεις την πόρτα, μη διαμαρτύρεσαι που είσαι κλειδωμένος έξω απ’ το μέλλον.
Ο “καλύτερος” δεν φυτρώνει. Δημιουργείται από μια κοινωνία που ζητά, που ψάχνει, που εκπαιδεύει, που συγκρούεται. Όχι από μια κοινωνία που απέχει.
Οι «έμπειροι» πολιτικοί είναι το πρόβλημα, όχι η λύση
Τα παραδοσιακά κόμματα αντιμετωπίζουν τον πολίτη σαν ψήφο κάθε τέσσερα χρόνια και σαν «θόρυβο» στο ενδιάμεσο.
Πολιτικοί που κυβερνούν για δεκαετίες, αλλά μιλούν λες και μόλις ήρθαν.
Στελέχη που φταίνε για όλα, αλλά ζητούν συγχαρητήρια γιατί «θα μπορούσε να ήταν χειρότερα».
Μιλούν με αυταρέσκεια, με αμετροέπεια, με τοξική βεβαιότητα. Δεν έχουν καταλάβει ότι ο κόσμος έχει αλλάξει, κι αυτοί είναι το βαρίδι.
Η μεγαλύτερη ύβρις σήμερα είναι ότι άνθρωποι που απέτυχαν, ζητούν και πάλι την ευκαιρία να «σώσουν» την κοινωνία.
Ο λαός δεν είναι θεατής αλλά δύναμη
Όταν ο πολίτης θυμάται αυτή τη δύναμη, τότε αλλάζει τον ρου της ιστορίας.
Η Ιστορία δεν γράφεται στα πάνελ, αλλά στις πλατείες, στις κάλπες, στις γειτονιές, στα συλλογικά οράματα. Γράφεται από αυτούς που μπαίνουν στο παιχνίδι, όχι από εκείνους που το παρακολουθούν.
Οι αγώνες δεν κερδίζονται από τους τηλεθεατές αλλά από τους συμμετέχοντες.
Από τη βάση ξεκινά η αλλαγή
Η Δημοκρατία δεν είναι μια τελετουργία. Είναι μια συμμετοχική μάχη κάθε μέρα.
- Σε μια συνέλευση πολυκατοικίας.
- Σε μια κάλπη.
- Σε μια ανοιχτή πολιτική συζήτηση.
- Σε ένα νέο κίνημα που γεννιέται από κάτω.
Δεν υπάρχει “μεγάλος ηγέτης” που θα μας σώσει. Υπάρχει μονάχα ο ενεργός πολίτης που απαιτεί, στηρίζει, συμμετέχει.
Αν ο λαός παραιτηθεί από την πολιτική, η πολιτική γίνεται ιδιοκτησία των λίγων.
Χρειάζεται πρωτοβουλία και πράξη.
Η Ιστορία δεν γράφεται με καφεδάκι και ειρωνεία. Γράφεται με ευθύνη και θάρρος.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η Ελλάδα χρειάζεται μια νέα πολιτική γενιά, με νέα ήθη, νέα φωνή, νέες αξίες.
Όχι άλλη ανακύκλωση των ίδιων. Όχι άλλο δήθεν. Όχι άλλη κούφια υπόσχεση.
Χρειάζεται ανθρώπους που δεν έχουν φθαρεί – γιατί δεν έχουν ακόμη κυβερνήσει.
Ποιος θα κάνει την αρχή ;
Ή θα συνεχίσεις να παρακολουθείς ή θα πάρεις θέση. Δεν υπάρχει ενδιάμεσο.
Όσοι γράφουν την Ιστορία, ξεκίνησαν ως απλοί πολίτες. Με ερωτήσεις. Με αγανάκτηση. Με όνειρα.
Η διαφορά είναι μία: Αποφάσισαν να σταματήσουν να περιμένουν.
Ας γίνουμε η αρχή, μην τους αφήσουμε να γράψουν το τέλος μας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Κορνήλιος Καστοριάδης – Η άνοδος της ασημαντότητας
Για την αποσύνδεση του πολίτη από τη δημοκρατία. - Χάνα Άρεντ – Περί Επανάστασης
Για την έννοια της πολιτικής πράξης και της δημοκρατικής αναγέννησης. - Νόαμ Τσόμσκι – ΜΜΕ και Προπαγάνδα
Για τον έλεγχο της συνείδησης μέσω της ενημέρωσης. - Γιώργος Καραμπελιάς – Η παρακμή του αστικού πολιτισμού
Για τη μοναδική περίπτωση της ελληνικής κοινωνίας και τις αδυναμίες πολιτικής συμμετοχής.
Όσο έγραφα το άρθρο από το πικάπ ακουγόταν το τραγούδι «Ο δρόμος είχε τη δική του ιστορία» Του Μίμη Πλέσσα από τον Γιάννη Πουλόπουλο
Ανδρέας Θεοδωρακόπουλος
Επικοινωνιολόγος-Συγγραφέας