Στον βασιλικό ναό των Ουρατρού, οι αρχαιολόγοι έφεραν στο φως εντυπωσιακά ευρήματα, όπως τελετουργικά αντικείμενα και νέα δωμάτια. Εξίσου εντυπωσιακή είναι και η κατασκευή του ναού, μέσα σε ένα από τα ισχυρότερα κάστρα της περιοχής.
Με ειδική άδεια του τουρκικού υπουργείου πολιτισμού και τουρισμού, οι ανασκαφές στο φρούριο Αγιανίς συνεχίζονται. Το φρούριο, είναι μία από τις πιο εμβληματικές και καλά διατηρημένες κατασκευές του Βασιλείου των Ουραρτού, που ήταν ένα αρχαίο βασίλειο με περίοδο ακμής από τον 9ο έως τον 6ο αιώνα π.Χ., κυρίως γύρω από τη λίμνη Βαν στην ανατολική Ανατολία (σημερινή Τουρκία), επεκτεινόμενο σε περιοχές της Αρμενίας και του βορειοδυτικού Ιράν.
Οι αδιάλειπτες αρχαιολογικές εργασίες, εστιάζουν στο σύμπλεγμα του βασιλικού ναού που είναι αφιερωμένο στον Χαλντί – τη σημαντικότερη θεότητα των Ουραρτού, όπου έχουν έρθει στο φως νέα, αξιοσημείωτα ευρήματα.
Κατασκευασμένο με εντολή του Βασιλιά Ρούσα Β’ των Ουραρτού, γύρω στο 680 π.Χ., στην κορυφή ενός στρατηγικού λόφου με θέα τη Λίμνη Βαν, στην ανατολική επαρχία Τούσμπα, το φρούριο Αγιάνις είναι γνωστό για τις περίτεχνες διακοσμήσεις του, τους τοίχους από ωμόπλινθο και την προηγμένη λιθοδομή του. Ο ναός ήταν χτισμένος με εντυπωσιακούς ογκόλιθους και έφερε επιγραφές που υμνούσαν τον βασιλιά και τον θεό.
Στο εσωτερικό του έχουν ανακαλυφθεί ακόμη βωμοί, τελετουργικά σκεύη και έργα μεταλλοτεχνίας. Στη διάρκεια της φετινής ανασκαφικής αποστολής, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν περισσότερα δωμάτια, αρχιτεκτονικά στοιχεία και τελετουργικά αντικείμενα στο εσωτερικό του συμπλέγματος του ιερού ναού.
Με επικεφαλής τον Δρ. Mehmet Işıklı, από το τμήμα αρχαιολογίας του πανεπιστημίου Ατατούρκ, μια διεπιστημονική ομάδα που αποτελείται από 25 εμπειρογνώμονες – μεταξύ των οποίων ανθρωπολόγοι, αρχαιολόγοι, αστικοί σχεδιαστές, ιστορικοί τέχνης και συντηρητές – εργάζεται με εντατικούς ρυθμούς στους βόρειους θαλάμους του ναού.
Πέρσι, η ομάδα ανακάλυψε τρεις χάλκινες ασπίδες και μία χάλκινη περικεφαλαία, τα οποία θεωρείται πως είναι προσφορές στον Χαλντί και πως χρησιμοποιούνταν από την ελίτ των Ουραρτού. Την ίδια χρονιά, στην ίδια περιοχή, αποκαλύφθηκαν ακόμη δύο μνημειακές θύρες εισόδου, κεραμικά θραύσματα και μια μεγάλη πήλινη κατασκευή που παραπέμπει σε μπανιέρα.
Γενικά, ο Ναός του Χαλντί στο φρούριο του Αγιάνις, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα λατρευτικά κτίσματα του ουραρτικού πολιτισμού. Ο Χαλντί ήταν ο σημαντικότερος θεός του πανθέου των Ουραρτού — θεός του πολέμου, της εξουσίας και του βασιλικού μεγαλείου.
Συχνά απεικονιζόταν όρθιος πάνω σε λιοντάρι. Η λατρεία του είχε έντονα πολιτικό και στρατιωτικό χαρακτήρα και τα ιερά του συνδέονταν άμεσα με την προβολή της βασιλικής εξουσίας.
Βασιλική αρχιτεκτονική και ένας καμένος σκελετός εγείρουν νέα ερωτήματα
Σε δελτίο τύπου, ο καθηγητής Δρ. Işıklı, επισημαίνει πως, ο Ναός του Χαλντί είναι το επίκεντρο του φρουρίου Αγιανίς και ένα “διαμάντι” του στέμματος της αρχαιολογίας της Ανατολίας. “Εδώ και τέσσερα χρόνια, έχουμε εστιάσει όλες μας τις προσπάθειες στο βόρειο τμήμα του ναού. Η αρχιτεκτονική του κλίμακα και ο συμβολισμός του, τον ανάγουν σε μια από τις σημαντικότερες θρησκευτικές δομές του κόσμου των Ουραρτού“, είπε χαρακτηριστικά.
Ίσως το πιο εντυπωσιακό στοιχείο είναι η ανακάλυψη των καμένων υπολειμμάτων ενός ανθρώπινου σκελετού μαζί με καμένα ξύλινα υλικά, σιδερένια και χάλκινα αντικείμενα, έγγραφα σε λαξευμένες επιγραφές, σφραγίδες και τελετουργικά αγγεία.
Οι ανασκαφές, έφεραν στο φως τους αλληλοσυνδεόμενους θαλάμους με τοίχους από ωμόπλινθο, πάχους τριών μέτρων και διάταξη τριών ορόφων – σπάνια αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά που αναδεικνύουν την δεξιοτεχνία και τη γνώση της τοπογραφίας και της κατασκευής των Ουραρτού.
Τα ευρήματα αυτά, καταδεικνύουν την κατάρρευση του οικήματος – πιθανόν εξ αιτίας πυρκαγιάς, ενώ υποδηλώνουν πως, οι θάλαμοι χρησιμοποιούνταν για τελετουργικούς ή αυτοκρατορικούς σκοπούς.
Η μεγάλη μπανιέρα από πηλό, μπορεί να εξυπηρετούσε τελετουργικό ή αποθηκευτικό σκοπό, αλλά απαιτείται περισσότερη ανάλυση προκειμένου να προσδιοριστεί η ακριβής λειτουργία της.
Παράθυρο στη θρησκευτική και πολιτική εξουσία των Ουραρτού
Μετά από 36 συνεχή χρόνια ανασκαφών, η ομάδα Αγιανίς, ευελπιστεί να φέρει στο φως και να συντηρήσει ολόκληρο το σύμπλεγμα του ναού, με σκοπό να δώσουν πρόσβαση στους επισκέπτες.
“Σκοπός μας, είναι η προστασία και η διάδοση της πολιτιστικής κληρονομιάς με τις μελλοντικές γενιές“, δήλωσε ο καθηγητής Δρ. Işıklı. “Κάθε στρώμα, κάθε αντικείμενο, αφηγείται μια ιστορία που εμπλουτίζει την κατανόηση του πολιτισμού των Ουραρτού“, είπε.
Με την εξέλιξη της αποστολής, την εκτενέστερη έρευνα στη δομική πυκνότητα του ναού, τα αίτια της πυρκαγιάς και την ταυτότητα του καμένου ατόμου, μπορεί να έχουμε περισσότερα στοιχεία για τα τελευταία κεφάλαια του Βασιλείου των Ουραρτού – και τους πιο ιερούς χώρους του.
