Η γήρανση του ανθρώπινου σώματος δεν ξεκινά όσο αργά νομίζουμε. Σύμφωνα με νέα έρευνα της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών, τα πρώτα σημάδια της βιολογικής φθοράς κάνουν την εμφάνισή τους ήδη από τα 30, με ραγδαία επιτάχυνση μεταξύ 45 και 55 ετών.
Η επιστημονική ομάδα χαρτογράφησε, για πρώτη φορά τόσο αναλυτικά, πώς γερνούν τα ανθρώπινα όργανα και ποια σημεία του σώματος είναι πιο ευάλωτα στις αλλαγές που φέρνει ο χρόνος.
Τι έδειξε η μελέτη
Οι ερευνητές ανέλυσαν 516 πρωτεϊνικά δείγματα από 13 διαφορετικούς ανθρώπινους ιστούς, σε διάστημα πέντε δεκαετιών. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργήσουν ένα είδος «βιολογικού ρολογιού» για κάθε όργανο ξεχωριστά, καταγράφοντας την πορεία της γήρανσης σε κυτταρικό επίπεδο.
Ο Δρ. Thomas Blackwell, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, εξηγεί:
«Η ικανότητα των κυττάρων να παράγουν σωστά πρωτεΐνες φθίνει με την ηλικία – αυτό είναι ένα σαφές σημάδι ότι το σώμα αρχίζει να γερνά εκ των έσω.»
Ποια όργανα γερνούν πρώτα
Αν και η συνολική επιτάχυνση της γήρανσης παρατηρείται μετά τα 45, ορισμένα όργανα φαίνεται πως χτυπούν «καμπανάκι» από πολύ νωρίς. Συγκεκριμένα:
-
Ο σπλήνας, τα επινεφρίδια και η αορτή παρουσιάζουν σημαντικά σημάδια φθοράς ήδη από τα 30.
-
Η αορτή, μάλιστα, παρουσίασε τις μεγαλύτερες μεταβολές πρωτεϊνών μεταξύ 45 και 55 ετών.
Κάθε όργανο φαίνεται να ακολουθεί τον δικό του ρυθμό γήρανσης, ενώ ορισμένοι ιστοί, όπως τα αιμοφόρα αγγεία, αντιδρούν πιο γρήγορα στη φθορά από άλλους.
Τι μπορούμε να κάνουμε
Το ενθαρρυντικό μήνυμα της έρευνας είναι πως η γήρανση μπορεί να επιβραδυνθεί, ακόμη κι αν ξεκινήσουμε να αλλάζουμε τις συνήθειές μας μετά τα 45.
«Η έναρξη υγιεινών πρακτικών από τα 45 ή τα 50 μπορεί να προσθέσει έως και 10 χρόνια υγιούς ζωής», τονίζει ο Δρ. Blackwell, αναφερόμενος σε αλλαγές όπως η διατροφή, η άσκηση, ο ύπνος και η διαχείριση του άγχους.
Η γήρανση είναι μια φυσιολογική διαδικασία, αλλά δεν είναι ανεξέλεγκτη. Η επιστημονική κοινότητα ανοίγει τον δρόμο για θεραπείες που στοχεύουν σε επίπεδο κυττάρου, αλλά μέχρι τότε, ο τρόπος ζωής παραμένει το ισχυρότερο εργαλείο μας.
Ξεκινώντας έστω και στα 45, μπορούμε να κερδίσουμε ποιοτικά χρόνια ζωής — γιατί τελικά, δεν έχει σημασία μόνο πόσο ζούμε, αλλά και πώς.