Η Κλαούντια Καρντινάλε, μία από τις μεγαλύτερες και πιο εμβληματικές προσωπικότητες του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, άφησε την τελευταία της πνοή στις 23 Σεπτεμβρίου 2025 σε ηλικία 87 ετών, στο σπίτι της στη Νεμούρ κοντά στο Παρίσι, περιτριγυρισμένη από την οικογένειά της.
Η απώλειά της σφράγισε το τέλος μιας ολόκληρης εποχής για το ιταλικό και παγκόσμιο σινεμά, όπου η Καρντινάλε υπήρξε μούσα της χρυσής δεκαετίας του 1960, συνεργαζόμενη με τα μεγαλύτερα ονόματα και παράλληλα αγωνίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών.
Η Claude Joséphine Rose Cardinale γεννήθηκε το 1938 στη Λα Γκουλέτ της Τύνιδας από πατέρα σικελικής καταγωγής και μητέρα Γαλλίδα. Μεγαλώνοντας σε μια πολυπολιτισμική γειτονιά, ήρθε σε επαφή από νωρίς με διαφορετικές γλώσσες και κουλτούρες, στοιχεία που καλλιέργησαν την ποικιλόμορφη εκφραστικότητά της. Σε ηλικία μόλις 16 ετών κέρδισε τον τίτλο της «Πιο όμορφης Ιταλίδας στην Τυνησία», βραβείο που της άνοιξε την πόρτα για το Φεστιβάλ Βενετίας το 1957 και κατ’ επέκταση για μια λαμπρή καριέρα.
AP
Κλαούντια Καρντινάλε: Η αρχή της καριέρας της
Αρχικά απρόθυμη να μπει στον κόσμο του κινηματογράφου, η Καρντινάλε πείστηκε τελικά μετά από την επιμονή του Ιταλού παραγωγού Φράνκο Κριστάλντι, με τον οποίο παντρεύτηκε το 1966 και έγινε μέντοράς της. Μιλούσε γαλλικά, ιταλικά και αραβικά, ενώ ήταν γνωστή για τη βαθιά, μελαγχολική φωνή της.
Η προσωπική της ζωή όμως σημάδεψε μια βαθιά τραγωδία: σε ηλικία 17 ετών έπεσε θύμα βιασμού από έναν Γάλλο κινηματογραφικό παραγωγό, η οποία οδήγησε σε ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Ο γιος της, Πατρίκ, γεννήθηκε το 1958 στο Λονδίνο, και για να προστατεύσει την καριέρα της και το δημόσιο προφίλ της, παρουσίαζε τον γιο της ως «μικρότερο αδελφό» της. Τον μεγάλωσε η οικογένειά της στη Ρώμη και αργότερα υιοθετήθηκε από τον Φράνκο Κριστάλντι. Η ίδια έχει πει: «Το έκανα για εκείνον, για τον Πατρίκ, το παιδί που ήθελα να κρατήσω παρά τις περιστάσεις. Ήμουν πολύ νέα, ντροπαλή, σεμνότυφη και χωρίς την παραμικρή διάθεση να εκτεθώ στα κινηματογραφικά πλατό».
Κλαούντια Καρντινάλε: Οι μεγάλες συνεργασίες
Η καλλιτεχνική της διαδρομή πέρασε από σημαντικές πρώιμες ταινίες όπως το «Goha» (1958) δίπλα στον Όμαρ Σαρίφ, και γρήγορα την καθιέρωσαν ως το «νέο πρόσωπο» του ιταλικού σινεμά με έργα-σταθμούς όπως ο «Γατόπαρδος» (1963) του Λουκίνο Βισκόντι και το μνημειώδες «8½» (1963) του Φεντερίκο Φελίνι, στο οποίο για πρώτη φορά ακούστηκε η φωνή της χωρίς ντουμπλάρισμα.
Στην Αμερική καθιερώθηκε με ταινίες όπως το «The Pink Panther» (1963), δίπλα στον David Niven, και το «Once Upon a Time in the West» (1968) του Σέρτζιο Λεόνε, όπου υποδύθηκε την ηρωίδα Τζιλ, μια δυναμική φιγούρα στον κόσμο της Άγριας Δύσης.
Κατά τη διάρκεια της καριέρας της, συνεργάστηκε με μεγάλους σκηνοθέτες—τους Λουκίνο Βισκόντι, Φεντερίκο Φελίνι, Σέρτζιο Λεόνε, Βέρνερ Χέρτσογκ και άλλους, αποκτώντας διεθνή φήμη και αναγνωρισιμότητα.
Συνολικά, έπαιξε σε πάνω από 150 ταινίες, κερδίζοντας μεταξύ άλλων τον Χρυσό Λέοντα και τη Χρυσή Άρκτο για την προσφορά της στο σινεμά, ενώ από το 1999 υπήρξε Πρέσβειρα Καλής Θέλησης της UNESCO για την προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών.
Η προσωπική της ζωή παρέμεινε διακριτική. Παρότι είχε στενές σχέσεις με διάσημους ηθοποιούς όπως ο Στιβ ΜακΚουίν και ο Μάρλον Μπράντο, η μόνη μεγάλη αγάπη της ήταν ο σκηνοθέτης Πασκουάλε Σκουιτιέρι, με τον οποίο απέκτησε μια κόρη, την Κλαούντια, και συνεργάστηκε για περισσότερο από τέσσερις δεκαετίες μέχρι τον θάνατό του το 2017.
Στην προσωπική της ζωή απέκτησε δύο παιδιά – το γιο της Πάτρικ από τη δραματική περιπέτεια της εφηβείας της και μία κόρη από τον δημιουργό Πασκουάλε Σκουιτιέρι, με τον οποίο συνδέθηκε για δεκαετίες.
Κλαούντια Καρντινάλε: Η οικογένεια
Πέρα από την υποκριτική, η Κλαούντια Καρντινάλε αφιερώθηκε στη μάχη υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών, εμπνευσμένη και από τα δικά της τραύματα – και τη βαθιά πίστη της στη δύναμη της τέχνης να γιατρεύει και να αλλάζει τη ζωή. Μιλώντας στη βράβευσή της στο Βερολίνο το 2002, είπε: «Έζησα πάνω από 150 ζωές, πόρνη, αγία, ρομαντική – κάθε είδος γυναίκας, και είναι θαύμα να μπορείς να αλλάζεις συνεχώς τον εαυτό σου. Δούλεψα με τους σημαντικότερους σκηνοθέτες. Αυτοί μου έδωσαν τα πάντα».
EPA
Δεν ήταν ποτέ μόνο το πρόσωπο της ομορφιάς και των λαμπερών εξωφύλλων, αλλά ένα πρότυπο επιβίωσης, δημιουργικότητας, και διαρκούς εξέλιξης.
Από την αρχή της καριέρας της μέχρι την τελευταία δημόσια εμφάνισή της, η πορεία της Κλαούντια Καρντινάλε αποτελεί παράδειγμα για το πώς η τέχνη μπορεί να μεταμορφώσει τον ανθρώπινο πόνο σε ευαισθησία, έμπνευση και δύναμη.
